Wybory czerwcowe

Po uzgodnieniach Okrągłego Stołu, władze PRL (formalnie Rada Państwa 13 kwietnia 1989 r.) wyznaczyły 4 czerwca 1989 roku jako datę pierwszych, częściowo wolnych wyborów po II wojnie światowej. W wyniku ustaleń pomiędzy ówczesną władzą a opozycją, rządząca PZPR wraz ze swymi satelitami miała zagwarantowane co najmniej 65 proc. (299) miejsc w Sejmie PRL.

Czołowych przedstawicieli ówczesnych władz państwa (35 osób) umieszczono na tzw. liście krajowej. Byli przedstawicielami PZPR, ZSL, SD, „Pax”, UChS, PZKS i PRON. W wyniku wyborów prawie wszyscy z nich przegrali.

Wybory do nowo utworzonego Senatu były w pełni demokratyczne – o 100 miejsc ubiegali się kandydaci PRL-owskich władz, a także kandydaci opozycji i inni. W wyniku wyborów, zwanych „kontraktowymi”, wybrano 460 posłów oraz 100 senatorów. Kandydaci Komitetu Obywatelskiego „S” zdobyli 161 miejsc w Sejmie PRL oraz 99 miejsc w Senacie PRL. Frekwencja wyborcza w I turze głosowania wyniosła 62 proc. (w II turze tylko 25 proc.). Po raz pierwszy w krajach tzw. bloku wschodniego, opozycja dostała się do parlamentu!

W wyniku wyborów PZPR zdobyła 173 miejsca w Sejmie i żadnego w Senacie, Komitet Obywatelski „Solidarność” – 161 w Sejmie oraz 99 w Senacie, Zjednoczone Stronnictwo Ludowe – 76 w Sejmie, Stronnictwo Demokratyczne – 27 w Sejmie, Stowarzyszenie „Pax” – 10 w Sejmie, Unia Chrześcijańsko – Społeczna – 8 w Sejmie, Polski Związek Katolicko – Społeczny – 5 w Sejmie. 1 osoba niezrzeszona uzyskała mandat w Senacie.

Zobacz w Wikipedii: posłowie na Sejm PRL X kadencji  oraz senatorowie I kadencji.

 

 

TABLICA SYNCHRONISTYCZNA 1988 – 1989 r.

POLSKA 1988	ŚWIAT 1988
kwiecień – maj: strajki w wielu miastach Polski	29 maja – 1 czerwca: spotkanie w Moskwie Ronalda Reagana z Michałem Gorbaczowem
lipiec – sierpień: kolejne strajki
31 sierpnia: spotkanie gen. Czesława Kiszczaka z Lechem Wałęsą ws. propozycji rozmów Okrągłego Stołu
30 listopada: telewizyjna debata Lecha Wałęsy z szefem OPZZ Alfredem Miodowiczem	wybory prezydenckie w USA wygrał George Bush
18 grudnia: powstanie Komitetu Obywatelskiego przy przewodniczącym NSZZ „Solidarność” Lechu Wałęsie
POLSKA 1989	ŚWIAT 1989
6-19 stycznia: plenum KC PZPR opowiedziało się za przyjęciem stanowiska w sprawie pluralizmu związkowego	styczeń – luty: uczestnicy demonstracji w Wilnie żądają niepodległości Litwy
27 stycznia: robocze spotkanie gen. Czesława Kiszczaka z Lechem Wałęsą ws. Okrągłego Stołu
6 lutego: rozpoczęcie obrad Okrągłego Stołu	15 lutego: wojska radzieckie opuszczają Afganistan
3 marca: Komitet Ministrów Rady Europy przyznał Lechowi Wałęsie Nagrodę Praw Człowieka
5 kwietnia: podpisanie porozumień Okrągłego Stołu
7 kwietnia: Sejm PRL uchwalił zmianę konstytucji PRL wprowadzając Senat, urząd prezydenta; ponadto zmienił ordynacje wyborcze do Sejmu i Senatu oraz ustawę o stowarzyszeniach
8 kwietnia: powstanie Komitetu Obywatelskiego „S” kierującego kampanią wyborczą kandydatów „S” do Sejmu i Senatu
13 kwietnia: Rada Państwa wyznacza termin wyborów na 4 i 18 czerwca 1989
17 kwietnia 1989: ponowna rejestracja NSZZ „Solidarność”
20 kwietnia 1989: ponowna rejestracja NSZZ „Solidarność” Rolników Indywidualnych
8 maja: ukazał się pierwszy numer „Gazety Wyborczej”
10 maja: Lech Wałęsa odebrał w Strasburgu Europejską Nagrodę Praw Człowieka
4 czerwca: pierwsza tura wyborów parlamentarnych	4 czerwca: masakra studentów w Pekinie
18 czerwca: druga tura wyborów parlamentarnych
23 czerwca: w Sejmie powstaje Obywatelski Klub Parlamentarny
4 lipca: pierwsze posiedzenie Sejmu i Senatu	9-11 lipca: wizyta w Polsce prezydenta USA Georga Busha
19 lipca: Zgromadzenie Narodowe wybiera Prezydentem PRL gen. Wojciecha Jaruzelskiego
24 sierpnia: Sejm wybiera Tadeusza Mazowieckiego prezesem Rady Ministrów	23 sierpnia: kilkaset tysięcy Estończyków, Litwinów i Łotyszy domaga się niepodległości, tworzy „ludzki łańcuch” łączący stolice republik
	sierpień – październik: masowe ucieczki obywateli NRD do Republiki Federalnej Niemiec
	23 października: upadek komunizmu na Węgrzech
	9 listopada: upadek muru berlińskiego
	10 listopada: upadek komunizmu w Bułgarii
	17 listopada: początek „aksamitnej rewolucji” w Czechosłowacji
17 grudnia: ogłoszenie programu reform gospodarczych przez wicepremiera Leszka Balcerowicza	3 grudnia: spotkanie na Malcie Regana i Gorbaczowa – ogłoszenie końca „zimnej wojny”
	17 grudnia: początek rewolucji w Rumunii
29 grudnia: Sejm przywraca nazwę państwa „Rzeczpospolita Polska”, usuwa z Konstytucji zapisy o „kierowniczej roli PZPR” oraz „przyjaźni ze Związkiem radzieckim”. Wprowadza demokratyczne zasady ustrojowe, przywraca koronę orłowi w godle Polski.	29 grudnia: przywódca opozycji Vaclav Havel zostaje prezydentem Czechosłowacji
2 kwietnia 1997:  Zgromadzenie Narodowe R.P. uchwala obecnie obowiązującą Konstytucję Rzeczypospolitej Polskiej